Hoe krijg je zo snel mogelijk een burn-out?
Bij de NLP trainingen die wij verzorgen komt het onderdeel Burn-out heel vaak aan de orde. Kunnen we ons brein niet “Neuro linguistisch programmeren” om een burn-out te voorkomen.
Mijn meneing is : Ja, dat kan.. Het volgen van een NLP practitioner training helpt je enorm. Misschien is het wel goed om eerst te begrijpen hoe jij een burnout doet.
Dit onderstaande artikel vond ik in de volkskrant en del het graag met jullie omdat het alles zo treffend omschrijft.
Herken jij jezelf? overweeg dan een NLP training te doen en stop jouw burn-out voordat het jouw leven stopt.
Er wordt over gerapt, gevlogd, gepocht: de burn-out is in. Wie niet psychisch heeft geleden, heeft niet geleefd. Zo kom je aan een burn-out, in slechts zes stappen.
Toen de Belgische zangeres Selah Sue eind 2015 een open brief schreef op Facebook over hoe depri ze zich voelde, plopten daar 22 duizend likes op binnen. Rappers rappen openlijk over hun depressieve gevoelens in ‘sad rap’ of ‘Soundcloudrap’. Streetlab-presentator Jasper Demolin klom eind juni op een paal in het Markermeer, om, samen met 249 anderen, aandacht te vragen voor psychische problemen onder jongeren. Zelf kampt hij sinds zijn tienerjaren met een negatief zelfbeeld. Eerder deden negen BN’ers in het tijdschrift Linda een boekje open over hun burn-out. Onder hen Hugo Borst, Martine Sandifort en Sophie Hilbrand, die over haar burn-out een vijfluik maakte voor BNNVara.
Eén op de zeven Nederlanders kampt met burn-outverschijnselen, volgens de laatste cijfers van het Trimbos-instituut. Ook ik heb mijn burn-outbrevet gehaald. Na twee jaar janken op de yogamat, hyperventileren in de supermarkt en vegeteren in bed en op de bank (al dan niet van de psycholoog), ontvlamde er weer iets in mijn opgebrande brein. Ik begon te bloggen over dat het soms allemaal best klote gaat. Ineens kreeg ik interviewverzoeken. Of ik wilde vertellen over mijn ellende. Opeens was ik iemand: iemand met een burn-out.
Voor wie nu denkt: ‘Bij deze club wil ik horen’: zo steven je in rap tempo op de afgrond af.
1. Luister altijd naar Harry
Zoals het een echte burn-outer betaamt, ‘liep’ ook ik bij een coach tijdens de hoogtijdagen van mijn inzinking. Een coach van de gemeente, want ik was in de bijstand beland. Tijdens een sessie deden we een rollenspel. ‘We’ waren de strenge stem in mijn hoofd en ikzelf. Mijn coach vroeg mij: ‘Wat heb je tegen hem of haar te zeggen?’ Ik zei niets, voelde me een houten Harry. Coach: ‘Hoe zou je die stem noemen?’ ‘Harry’, zei ik. ‘Lekker origineel’, bitste Harry. ‘En stel je eens wat actiever op. Wat doe jij hier eigenlijk? Er zijn mensen die de bijstand echt nodig hebben, jij draagt Nikes!’
Iedereen heeft een Harry. De belangrijkste regel: alles wat hij zegt is waar. Je bent echt een zwakkeling als je je ziek meldt, en ja, je gaat door de mand vallen: ie-de-reen komt erachter dat jij zomaar wat aanklooit. De crux zit ’m in het feit dat ons brein klinkklare onzin kan verzinnen, die toch aanvoelt als een loepzuivere redenering. Die onjuiste ‘waarheden’ laat je vervolgens niet zo makkelijk los. In zijn boek The Idiot Brain – A Neuroscientist Explains What Your Head is Really Up To legt neurowetenschapper Dean Burnett uit dat de hersenen teruggrijpen op informatie die bekend voorkomt, ook al is die informatie vals. We geloven eerder in iets dat we al hebben gehoord dan in iets nieuws. Het herhaaldelijk piekeren over dezelfde dingen noemt psychiater Witte Hoogendijk in een interview op NPO Radio 1 ‘spoorvorming’. Om goed te kunnen ontsporen, moet je dus lekker voort blijven jakkeren in dat piekerspoor.
2. Geef alles voor dingen waar je niets om geeft
‘Iemand met het risicoprofiel voor een burn-out zorgt vooral dat het goed gaat met zijn baas’, zegt arbeidssocioloog Jan Denys in een interview in Knack. In dit risicoprofiel passen termen als ‘perfectionistisch’, ‘veel zelfdiscipline’, ‘zorgzaam’ en ‘graag en hard werken’.
Laat dit profiel nu toevallig ook het standaardprofiel in menig vacature zijn. Met prima eigenschappen, maar ze worden schrijnend als je ze inzet voor doelen die niet de jouwe zijn, of waar je zelf geen bal om geeft.
Sta dus vooral nooit stil om voor jezelf te bepalen wat jij nu eigenlijk wilt in het leven. Negeer die verdomd lastige vraag liever en stort je op zingeving die van buitenaf komt. Op zaken die geld opbrengen of waarmee je snel iets oplost. In een artikel in Vrij Nederland spreekt de Britse hoogleraar filosofie Kieran Setiya van ‘existentiële activiteiten’: zaken die echt belangrijk voor je zijn. Als je geen ruimte maakt voor die activiteiten, vergroot je volgens Setiya de kans op een crisis. Ook druktegoeroe en bedrijfspsycholoog Tony Crabbe schrijft hierover in zijn boek Nooit meer te druk: ‘Als je maar vaak genoeg zaken opzijschuift die echt belangrijk voor je zijn, bestaat een verwijdering van alles wat je ooit plezier en energie gaf.’
3. Zorg dat je altijd aan staat
‘To do nothing at all is the most difficult thing in the world’, aldus Oscar Wilde. Als je erbij stilstaat, besef je dat je nooit echt stilstaat. Dan komt de leegte, de verveling. Filosoof Awee Prins schrijft in zijn boek Uit verveling dat ‘we ons voortdurend proberen te vermaken, maar ons eigenlijk te pletter vervelen’. We zoeken voortdurend afleiding om niet met ons eigen brein opgescheept te zitten, dat vroeg of laat vraagt: ‘Waarvoor leef jij eigenlijk?’ Smartphones zijn daar ter verlossing. Scroll achteloos door tijdlijnen tot je ieder besef van tijd en ruimte kwijt bent. Of stort je altijd op werk zolang je in wakkere toestand verkeert. In Japan is het heel normaal om maandelijks honderd overuren te maken, tot karoshi (dood door overwerk) erop volgt. Pas je aan aan de sociale norm van altijd druk en afwezig zijn. Eet dus je lunch achter je bureau en voer tijdens een offlinegesprek nog minstens één ander (online)gesprek en als je even niets te doen hebt, dan doe je maar alsof je druk bent.
Houd je brein op rustmomenten in sluimerstand, zodat het ieder moment aan kan floepen. Door bijvoorbeeld bij ieder geluid te denken: ‘Was dat mijn telefoon?’ Of neem een voorbeeld aan ceo’s die ter ontspanning een film kijken op fast forward om de plot snel te vatten.
4. Maak jezelf wijs dat je heel bijzonder bent
‘Je kunt alles worden wat je wilt, als je maar je best doet’, aldus heel veel goedbedoelende vaders en moeders. Inclusief de mijne. Je bent tegenwoordig vrij om te kiezen wat je wilt en hebt alle mogelijkheden tot je beschikking. Dat er ook huren en hypotheken betaald moeten worden en bij veel bedrijven het ‘voor jou tien anderen’-principe geldt, laten we maar even buiten beschouwing. Wij zijn immers tegenwoordig in staat om boven de massa uit te stijgen, om uitzonderlijke dingen te doen. Als je maar hard genoeg werkt.
De waarheid is dat de meesten van ons maar middelmatig zijn. We laten ons inspireren door de opgepoetste en zorgvuldig geselecteerde plaatjes van (ogenschijnlijk) succesvolle mensen. Welke tranen en trauma’s daaraan vooraf zijn gegaan, zien we niet. We zijn niet tot perfectie in staat, maar we streven daar wel naar. Psychiater Dirk de Wachter zei in de BNNVara-serie Sophie in de mentale kreukels treffend: ‘We ontplooien zo verschrikkelijk, dat we onszelf niet meer terugvinden tussen de plooien.’ In onze marathon naar de top schieten we voortdurend tekort.
5. Pop een Xannie
Begin je al duizelingen te krijgen? Koud zweet? Dan ben je op de goede weg. Dit is een paniekaanval. Nu is het zaak om jezelf te verdoven. Om door die angst heen te werken. Kegel je k*thumeur om met een borrel of snoer je somberheid de mond met een pilletje. Een favoriet in de hiphopscene is Xanax, een kalmeringsmiddel dat tot de benzodiazepinen behoort. Rapper Lil Xan dankt zijn naam eraan. Ook de heren van De Jeugd Van Tegenwoordig zijn fan. In het nummer Torpedo zingt Vjèze Fur: ‘Voor de realiteit, heb ik zeker geen tijd. Ik pop een Xannie of vijf.’
Persoonlijk ga ik heel goed op Oxazepam, een neefje van Xanax. Toen ik nog volop in de fik stond, maakte ik een interviewrubriek voor een tijdschrift waarin ik wekelijks een biertje dronk met een BN’er. De combinatie van de alcohol en de zachte pam-zweem deed al mijn angsten verdwijnen. Maar dan was het middel uitgewerkt en fladderden de zenuwen weer door mijn lijf. Volgens het Trimbos-instituut hebben alcohol en drugs een negatief effect op het probleemoplossend vermogen. Eenmaal nuchter komt het gevoel van falen in het oplossen van je problemen extra hevig binnen. In die zin versterken verdovende middelen je stressgevoelens juist. Plus: door die neut of dat pammetje wordt er in de hersenen meer dopamine aangemaakt. De Hersenstichting wijst op het gevolg dat je brein hierdoor minder gevoelig wordt voor de lichaamseigen neurotransmitters. Kortom: het wordt steeds lastiger om een fijn gevoel te ervaren zonder hulp van een verdovend middel.
6. Speel verstoppertje
‘Je wil laten weten dat het niet meer gaat. Iets houdt je tegen, ja je kunt het wel raden: dat is de façade. Dat is het masker dat ik draag. (…) De sympathieke laag.’
Sleep jezelf naar borrels en fuiven en schep daar op over hoe goed het met je gaat. ‘Van de sociale druk om alsmaar positief te zijn kun je behoorlijk depressief raken’, vertelde de Belgische psycholoog Peter Kuppens eerder in Sir Edmund. Uit een studie van de Amerikaanse geluksonderzoeker Iris Maus aan de Universiteit van Californië blijkt dat wie zijn negatieve emoties aanvaardt, zich psychisch beter voelt en minder stress en angsten heeft.
Het inhouden van je misère bezorgt je niet alleen hoofdpijn, maar versterkt ook het gevoel dat je er alleen voor staat. Dat jij de enige bent met een naderende inzinking. En dat – tromgeroffel – werkt juist die inzinking in de hand.
Vind je jezelf plots terug op een vreemde plek, zoals de vloer van de wc op je werk, en heb je geen idee hoe je daar bent gekomen? Je bent er nu bíjna. Je krijgt een bedrijfsarts toegewezen of – voor de ondernemers – je legt je lot in handen van een (paarden)coach of zelfhulpgoeroe. Na een quick fix van pak ’m beet drie weken ga je weer aan het werk. Je vertrouwde zelfdestructieve mechanismen zullen je onderuithalen wanneer het net oké met je lijkt te gaan.
Gefeliciteerd, je hebt ’m te pakken, die burn-out.
Nu kun je, net als die andere 2,4 miljoen opgebranden, geheel op eigen kracht – die burn-out heb je immers aan jezelf te wijten, de term is niet eens opgenomen in de DSM – uitvogelen hoe je in godsnaam ooit nog kunt functioneren in de snelkookpan van onze maatschappij.
Ben je toe aan de oplossing? dan begint dat met leren met jezelf in gesprek te gaan op een manier die werkelijk bij je past. Onderzoek wie je wel bent in plaats van proberen te zijn wat anderen graag van je zien. Pleeg onderhoud aan jouw manier van denken en doen en stap uit de ratrace. Hoe hoor ik je vragen? bijvoorbeeld door een NLP training te volgen. Of blijf hardnekkig volhouden natuurlijk.. Je hebt altijd een keuze !
Ik ben dit artikel tegengekomen in de Volkskrant en het is precies wat er nu aan de hand lijkt te zijn in de maatschappij. Vandaar dat ik het graag met jullie deel met grote dank aan Jasmine Groenendijk (27 juli 2018, Volkskrant)
