Het Metamodel
Het Metamodel
Welkom bij deze introductie tot het herkennen van metamodel overtredingen in NLP (Neuro-Linguïstisch Programmeren). Als NLP-student is het essentieel om de metamodel overtredingen te begrijpen, omdat ze ons kunnen helpen communicatieproblemen op te sporen en te verbeteren. In onze NLP practitioner opleiding besteden we hier uitgebreid aandacht aan. In deze tekst gaan we dieper in op wat metamodel overtredingen zijn en hoe je ze kunt identificeren.
Het metamodel is een set van gerichte vragen, met als doel de weglatingen, generalisaties en vervormingen volledig te maken en bij te sturen.
Hiermee maken we de overstap van oppervlaktestructuur naar dieptestructuur. Wanneer iemand iets zegt, kan je hiermee achterhalen wat de persoon eigenlijk bedoelt door de informatie concreter te maken. Je daagt de grenzen van iemands wereldbeeld uit. Niet geuite, verborgen informatie komt naar boven.
Om het Metamodel te begrijpen gaan we onderzoeken hoe onze gedachten zijn vertaald in woorden. Een spreker heeft een compleet patroon in zijn hoofd van wat hij wil zeggen (eigen model van de wereld). We noemen dit de dieptestructuur. Hiervan is men zich niet bewust. Wat we in feite (hardop) zeggen wordt de oppervlaktestructuur genoemd.
De oude indeling van het metamodel:
Door middel van taal geven we ons model van de wereld (interne representatie) vorm naar de buitenwereld. Hierbij ontstaan ook nog eens tal van vervormingen en generalisaties. Drie filters zijn ook binnen ons taalgebruik aanwezig, namelijk:
Generaliseren
Vervormen
Weglaten
We missen informatie om een zo nauwkeurig mogelijke voorstelling te maken van dat wat zich heeft afgespeeld. Met het Metamodel hebben we meer inzicht in dat wat er is gegeneraliseerd, vervormd of weggelaten. Het Griekse woord “meta” betekent “boven”. Het metamodel is “meta” ten opzichte van iemands wereldmodel. Enkele andere voorbeelden waarin het woord meta wordt gebruikt:
Meta-analyse: het analyseren van een gebruikte analysemethode.
Metataal: een taal waarmee (computer)talen kunnen worden beschreven.
Metadata: gegevens die informatie bevatten over de structuur van die informatie.
Het Metamodel binnen de NLP geeft een metacontrole over de ‘taal’ die bijvoorbeeld een ‘cliënt’ gebruikt. Het metamodel bestaat uit een verzameling taalpatronen, woorden, zinsdelen en uitdrukkingen met bijbehorende vragen. Deze zijn bedoeld om specifieke informatie te verkrijgen en om de ander te helpen met zijn/haar wereldmodel.
Wat wil je bereiken met het Metamodel?
Verandering mogelijk maken. Het stimuleert de cliënt zijn of haar wereldbeeld bij te stellen en het biedt daardoor meer keuzemogelijkheden. Nauwkeurige informatie verzamelen. Generalisaties worden blootgelegd en vooronderstellingen worden duidelijk. Beide doelen vergroten bovendien de speelruimte waarbinnen naar hulpbronnen gezocht kan worden.
Hoe is het Metamodel ontstaan?
Het MetaModel is afgeleid van het werk van Virginia Satir, geboren op 26 juni 1916, overleden in 1988. Zij stond aan de basis van de moderne familietherapie. Haar werk is op grote schaal door Richard Bandler en John Grinder bestudeerd. Samen schreven zij het boek 'Changing With Families' met de subtitel 'a Book About Further Education for Being Human'.
Metamodel taalovertredingen
Voor elk van de metamodel ‘overtredingen’ bestaan één of meer vragen. Deze vragen noemen we uitdagingen. Ze nodigen de cliënt uit zijn overtredingen te specificeren. Belangrijk bij het stellen van de vragen is dat dit gebeurt in rapport, want hierdoor lijkt het stellen van vragen niet op een kruisverhoor.